Linnaeus, 1758.
MIENIAK TĘCZOWIEC
WYGLĄD
Na pierwszy rzut oka mienik tęczowiec nie jest zbyt atrakcyjnym motylem. Dopiero gdy światło pada pod odpowiednim kątem, u samców pojawia się efektowna bartwa. Obie płcie mają podobny wzór na skrzydłach i brunatny kolor ich wierzchu, ale u samców łuski mają dodatkowo wlaściwości optyczne, które dają niebieskofioletowy połysk. Na obu parach skrzydeł występuje brązowa obwódka oraz biały rusynek w formie przepaski w poprzek tylnego skrzydła oraz plamek na przednim skrzydle.Na tylnym skrzydle dodatkowo jest duża pomarańczowo-czarno-fioletowa plamka oczna.
Spód u obu płci jest brązowy z białymi plamami oraz podobnie ubarwioną jak na wierzchu dużą plamką oczną na przednim skrzydle i mniejszą na tylnym.
Gąsienica: pulchna, jasnozielona, z parą wyrostków na głowie.
Rozpiętość skrzydeł: 6-8 cm.
Długość przedniego skrzydła: 31-37 mm.
ZASIĘG, WYSTĘPOWANIE, ROZMIESZCZENIE
Występuje w całej Europie, północno zachodnim Kazachstanie, południowym Uralu, Amurze, Korei i północno wschodnich Chinach.
Gąsienica żeruje głównie na wierzbach, zwłaszcza na iwie i wierzbie szarej. Gatunek zimuje w stadium larwy.
ROZWÓJ
Ma jedno pokolenie, od połowy lipca do połowy sierpnia.
Jaja składane są w zaciemnionych miejscach na wierzchniej stronie liści, w wewnętrznwj części korony drzewa, najczęściej 1-2m powyżej poziomu gruntu. Gąsienice żerują w szczytowych partiach liści, wytwarzając charakterystyczny, symetryczny wzór , bez naruszania głownego użyłkowania liścia wraz z tkanką. Zimują w stadium młodej gąsienicy w rozwidleniach łodyg rośliny żywicielskiej.
Samce są silnie wabione przez ekskrementy zwierząt mięsożernych, ludzki pot, rozgrzany asfalt, opary ropy naftowej. Zarówno samce, jak i samice chętnie odpoczywają na liściach drzew (najczęściej dębów) na wysokości kilku metrów powyżej poziomu gruntu.
CIEKAWOSTKA
A. iris i A. ilia często wspólnie występują na tym samym stanowisku, żerując na tych samych roślinach żywicielskich (głownie wierzbie białej).
Mieniak strużnik
Denis & Schiffermuller, 1775.
WYGLĄD
Długość przedniego skrzydła to 3 do 4 cm, rozpiętość skrzydeł 6-7 cm. Występuje dymorfizm płciowy: wierzch skrzydeł samców jest z fioletowym połyskiem (który widać patrząc pod odpowiednim kątem), skrzydła samic są bez połysku.
Niezależnie od płci występują dwie formy barwne.
Od mieniaka tęczowca można odróżnić go po jasno odwiedzionej plamie na wierzchu przedniego skrzydła, bardziej jednolitym ubarwieniu spodu tylnego skrzydła oraz braku ząbka na białej przepasce z wierzchu tylnego skrzydła.
ZASIĘG, WYSTĘPOWANIE, ROZMIESZCZENIE
Pospolity w Polsce, gatunek eurosyberyjski.
Możemy go napotkać od Pirenejów po wschodnią Litwę, Bałkany i północno-zachodnią Grecję. Nie był notowany w Wielkiej Brytanii, Holandii, północnych Niemczech oraz południowych Włoszech.
ROZWÓJ
ma jedno pokolenie, które występuje od końca maja do lipca, lub ewentualnie w dwóch pokoleniach kiedy jest gorące lato, w czerwcu oraz od sierpnia do września.
Żyją w otwartych populacjach, samce są terytorialne. Tylko wyjątkowo można zauważyć je na kwiatach. Roślinami żywicielskimi są topola osika, topola czarna, rzadziej wierzba iwa.
Samice składają jaja pojedyńczo, lub ewentualnie po dwa, na wierzchach liści niezbyt starych drzew, od ich nasłonecznionej strony. Jaja zmieniają z czasem kolor, od bladego, przez zielononiebieskawe, po zielonożółte z brunatnym pierścieniem. Są bardzo podobne do jaj mieniaka tęczowca, bardzo trudno je od siebie odróżnić. Wylęg jaj następuje po 1,5 do 2 tygodni, a młode larwy rodzą się jasnozielone, bez różków, które pojawiają się dopiero z czasem. Gąsienica poprzez zimę zmienia kolor na ciemną, brunatną. Na koniec staje się zielona, odcieniem bardzo podobna do kolorów liści na których żyje.
Przepoczwarzają się zwieszone na liściach. Poczwarka zmienia barwę dopiero na kilkanaście godzin przed wylęgiem, który następuje 2-3 tygodni po przepoczwarzeniu.
Jak odróżnić gąsienice strużnika od larw tęczowca?
Są one do siebie bardzo podobne, obie mają charakterystyczne wypustki na głowach. Odróżnia się je po żółtawych liniach na przedłużeniu wyrostków, sięgających końca tułowia, a nie jedynie trzeciego segmentu (jak u tęczowca).
Mieniak tęczowiec (forma typowa):
Mieniak strużnik (forma typowa):
Mieniak strużnik (obie formy):
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz